مبتدا و خبر

  انواع خبر

 اعراب محلّي

 


مبتدا  و  خبر

اللهُ   رحيمٌ

*مبتدا و خبر تقريباً  همان نهاد و گزاره فارسي هستند.

 - مبتدا:  اسمي است كه در ابتداي جمله اسميّه  مي آيد و مرفوع است يعني علامت 

 

_ُ _ٌ دارد.

- خبر:   كلمه يا كلماتي است كه بعد از مبتدا مي آيد و همان طور كه از اسمش پيداست، خبري است كه درباره مبتدا گفته مي شود و مرفوع است يعني علامت

 _ُ _ٌ  دارد.

* تذكّر: در اين دو جمله كلمه « بهار» در هر دو جا فاعل است.

1-   بهار     آمد.                          2-  آمد    بهار.

     فاعل     فعل                                 فعل    فاعل

امّا همان طور كه قبلاً نيز آموخته ايم در عربي چنين نيست. مثلاً دو جمله بالا به عربي چنين است.

1-  الربيعُ     جاءَ.                         2-  جاءَ   الربيعُ.

     مبتدا       خبر                               فعل   فاعل

 


انواع خبر

انواع خبر : غالباً خبر به يكي از سه نوع زير است.

1- خبر مفرد                 العالِمُ محترمُ / العالمانِ محترمانِ / العالماتُ محترماتُ

2- خبر جمله فعليّه                      الطّفلُ يلعَبُ/ الطّفلتانِ يَلعَبانِ

3- خبر جار و مجرور       النّظافةُ مِنَ الإيمانِ / الإيمانُ بِالعَمَلِ.

 

دانش آموز: امّا در جمله « العالمانِ محترمان» خبر مفرد نيست بلكه مثنّي  است و در « العالماتُ محترماتٌ» نيز خبر جمع است نه مفرد!

معلم: منظور از «مفرد» در «خبر مفرد» در مقابل «جمله» است . به زبان ساده تر « مفرد» همان طور كه در مثال شماره « 1» مي بينيم واقعاً مفرد نيست بلكه «خبر مفرد» يعني خبر غير جمله.

به جار و مجرور « شبه جمله » نيز گفته مي شود.


 

                                                        ظاهري

                 انواع اعراب

                                                        محلي

إعراب به دو شكل است: اعراب ظاهري و اعراب محلي

إعراب ظاهري عبارت است از: ( َ  ِ  ُ  ً  ٍ   ٌ  ْ  )

امّا إعراب محلّي چنين نيست . همه كلمه هاي مبني داراي إعراب محلّي هستند. مانند:

 ضميرها ، اسم موصول، اسم هاي اشاره، كلمه هاي پرسشي، فعل هاي امر و ماضي.

همان طور كه مي دانيم علامتِ حرفِ آخرِ كلمه هاي مبني بدون تغيير است. يعني نه در حالت فاعلي، مرفوع مي شوند و نه در حالت مفعولي، منصوب .

همان طور كه مي دانيد مبتدا و خبر نيز هر دو مرفوع هستند.

 العلمُ نورٌ

سعيدٌ مؤدَّبٌ

 فريدةُ عالمةٌ .

حال اگر يك كلمه مبني در جاي مبتدا يا خبر قرار بگيرد؛ در اصطلاح مي گوييم:

 مبتدا محلاً مرفوع يا خبر محلاً مرفوع .

 

     سعيدٌ               مؤدَّبٌ .                 هوَ                   مؤدَّبٌ.

مبتدا مرفوع                خبر مرفوع                             مبتدا محلاً مرفوع             خبر مرفوع

 

إعراب «جمله» و « شبه جمله» (جار و مجرور) محلّي است.

 الحوتُ            فِى  البَحرِ.                    السلامُ         عليكم                          .

مبتدا مرفوع        خبر محلاً مرفوع                               مبتدا مرفوع     خبر محلاً مرفوع


دانش آموز: من در برگه امتحاني ام، إعراب « الربيع» در جمله « الربيعُ جاء» را فاعل نوشته بودم نمي دانم چرا غلط است؟!

الربيعُ       جاء.          غ

فاعل      فعل

معلم: به اين دو جمله دقّت كنيد:

1-   بهار     آمد.                          2-   آمد      بهار.

     فاعل     فعل                                  فعل      فاعل

امّا همان طور كه قبلاً آموخته ايم در عربي چنين نيست. مثلاً دو جمله بالا به عربي چنين است:

1-  الربيعُ     جاءَ.                         2-  جاءَ    الربيعُ .

    مبتدا        خبر                              فعل     فاعل