1= هرگاه أفعال معتـل ناقص به باب إفعـال برده شوددراولين صيغه ماضي حرف عله قلب به الف

           و در صيغه هاي مضـارع حرف عله (اگر واو باشد) قلب به ياء و در اوليـن صيغه امــرحرف عله

           حذف مي شود و در مصـدر اين باب نيـز حرف علـه حذف مي شود و بجـاي آن همـزه ( ء) در

           آخـرمصــدر  اضافه مي شود و طبق اين فرمول صرف مي شود:  

          ماضــي       مضـارع         أمـــر        مصـــدر      اسم فـاعل        اسم مفعول     حروف اصلي     

          أفعــي        يفعـــي         أفـــع         إفعــاء        مفعــــي            مفعـــي              ف ع ل

          ألقـــي        يلقـــي         أ‍لــــق        إلقـــاء        ملقــــي             ملقـــي              ل ق ي       

          أرضـي        يرضــي        أرض          إ رضـاء        مـرضـي            مـرضـي             ر ض ي

             ( هرگاه حرف عله در آخـر كلمه و بعد از الف قرار بگيرد به همزه (ء) قلب مي شود.)                                                                                                                                        

 

       2 = هرگاه أفعال معتل ناقص به باب تفعيـل برده شودحرف عله دراولين صيغه ماضي قلب به الف      

             ودراولين صيغه مضارع(اگر واو باشد) قلب به يا، و دراولين صيغه امرحذف ميشودومصدرآن بر

             وزن تفعلـة ساخته ميشودو براساس اين فرمول صـرف مي شود :

                 ماضــي     مضـارع     أمــــر      مصــــدر       اسم فاعـل       اسم مفعول       حروف اصلي

                 فعــــي      يفعــي       فـــــع      تفعيـــــة      مفعــــي         مفعـــــي            ف ع ل

                 صلـــي      يصلــي       صـــل      تصليــــة       مصلـــي          مصلــــي            ص ل ي

                 ربـــــي     يـربــي       رب          تـربيـــة       مـربـــي         مـربــــي             ر ب  ي

              3= هرگاه أفعـال معتـل ناقص به باب مفـاعلـة بـرده شـوددراوليـن صيغـه ماضـي حـرف علـه

         به الف ودر اوليـن صيغـه مضــارع حـرف علـه (اگر واو باشد) به ياء و دراوليـن صيغـه امـر

         حرف علـه حـذف ودرمصـدر نيزحـرف علـه به الف قلب مي گرددوبر اساس ايـن فـرمول

         صرف مي شود::

              ماضـــي     مضــــارع      أمـــــر      مصـــــدر      اسم فاعل      اسم مفعول      حروف اصلــي 

              فاعــي       يفاعــــي        فــــاع        مفـاعـاة         مفـاعـي          مفـاعــي             ف ع ل      

              لاقـــي       يـلاقـــي          لاق            مـلاقـاة         مـلاقــي          مـلاقـــي             ل ق ي       

              راعــي       يراعــي           راع            مـراعـاة        مـراعـي          مـراعــي             ر ع  ي

                                                                                                                                                 

4= هرگاه أفعال معتل ناقص به باب تفعـل برده شوددر اولين صيغه ماضي و مضارع حرف

  عله به الف ودر اولين صيغه امـرحرف عله حذف ودرمصدرحرف ماقبل آخرمكسورميشود

   و حرف عله( اگر واو باشد) قلب به ياء مي گرددو بر اساس اين فرمول  صرف مي شود :          

                 

                    ماضــي     مضــــارع       أمـــــر       مصـــــدر      اسم فاعل     اسم مفعول    حروف اصلـي       

                   تفعــي       يتفعــــي       تفــــع        تفعـــــي      متفــــي         متفعـــــي         ف ع ل

                   تجلــي       يتجلـــي        تجـــل       تجلــــي       متجلــي         متجلــــي          ج ل و

                   ترقــي        يتـرقـي         تـــرق       تــرقـي         متـرقـي         متـرقــي           ر ق ي

  

5= هرگاه أفعال معتل ناقص به باب تفاعــل  برده شوددر اوليـن صيغه ماضي و مضارع حرف

     علـه به الف ودر اوليـن صيغـه امـرحـرف علـه حـذف ودرمصـدرحرف ماقبـل آخرمكسـور

     مي شود و حـرف علـه( اگر واو باشد) قلب به ياءمي شـودو  بر اسـاس ايـن فرمـول  صرف

     مي شود :

                ماضـــي      مضـــارع      أمـــــر       مصــــدر       اسم فاعل        اسم مفعول     حروف اصلـي

                تفاعــي       يتفـاعـي        تفـــاع        تفــاعــي       متفــاعـي         متفـاعــي           ف ع ل

                تراضـي       يتراضـي        تـراض       تـراضــي       متـراضـي         متـراضـي           ر ض ي

                تداعـي        يتـداعـي       تـدا ع         تـداعــي        متـداعـي         متـداعـي             د ع و      

                                                                                                                                    

      6=هرگاه أفعال معتل ناقص به باب إفتعـال برده شوددراولين صيغه ماضي حرف عله قلب به الف

              ودر صيغـه هاي مضـارع حرف عله(اگر واو باشد) قلب به ياء و در اوليـن صيغه امــرحرف عله

              حذف مي شود و در مصـدر اين باب نيز حرف علـه حذف مي شود و بجـاي آن همـزه ( ء) در

              آخـرمصــدر  اضافه مي شود و طبق اين فرمول صرف مي شود::

              ماضـــي      مضـــارع      أمــــر        مصــــدر       اسم فاعل       اسم مفعول      حروف اصلـــي         

              إفتعــي       يفتعـــي       إفتـــع         إفتعـاء          مفتعـــي         مفتعـــي              ف ع ل

              إشتهـي       يشتهــي        إشتــه        إشتهـاء          مشتهــي        مشتهــي              ش ه و

              إرتـضي       يرتضـي         إرتض        إرتضـاء          مرتضـي         مرتضـي               رض ي

                  ( هرگاه حرف عله در آخـر كلمه و بعد از الف قرار بگيرد به همزه (ء) قلب مي شود.)

         7=  هر گاه أفعال معتل ناقص به باب إنفعال برده شوددراولين صيغه ماضي حرف عله قلب به الف

              و در صيغه هاي مضـارع حرف عله (اگر واو باشد) قلب به ياء و در اوليـن صيغه امــرحرف عله

               حذف مي شود و در مصـدر اين باب نيز حرف علـه حذف مي شود و بجـاي آن همـزه ( ء) در

               آخـرمصــدر  اضافه مي شود و طبق اين فرمول صرف مي شود ::

                   ماضـــي       مضـــارع      أمــــر       مصـــدر        اسم فاعل      اسم مفعول      حروف اصلـي

                   إنفعــي        ينفعـــي       إنفـــع       إنفعــــاء       منفعــــي      منفعــــــي         ف ع ل

                   إنقضـي        ينقضــي        إنقــض      إنقضـــاء      منقضــــي     منقضــــي           ق ض ي

                   إنـزوي         ينــزوي        إنــزو        إنـــزواء       منـــزوي      منـــــزوي          ز  و  ي

                        ( هرگاه حرف عله در آخـر كلمه و بعد از الف قرار بگيرد به همزه (ء) قلب مي شود.)

       8 = هرگاه أفعال معتـل ناقص به باب إستفعــال برده شوددراولين صيغه ماضي حرف عله قلب به

              الف ودر صيغه هاي مضـارع حرف عله (اگر واو باشد)قلب به ياء و در اوليـن صيغه امــرحرف

              علـه حذف مي شود ودر مصــدر اين باب نيز حرف علـه حذف مي شودوبجـاي آن همـزه ( ء)

               به آخــرمصــدر اضافه مي شود و طبق اين فرمول صرف مي شود ::

               ماضـــي      مضــــارع      أمــــر        مصــــدر      اسم فاعل      اسم مفعول        حروف اصلـي

              إستفعــي     يستفعــي       إستفـــع     إستفعــاء     مستفعــي      مستفعـــي            ف ع  ل

              إستـدعـي    يستـدعي        إستــدع     إستـدعاء     مستــدعي     مستــدعي             د  ع  و

              إستشفـي     يستشـفي        إستشف     إستشفاء       مستشفـي      مستشفـي              ش ف ي

                       ( هرگاه حرف عله در آخـر كلمه و بعد از الف قرار بگيرد به همزه (ء) قلب مي شود.)